|
|
|
|
За постот
|
|
|
|
|
Велик четврток
Главно за овој значаен ден од Страдалната седмица е дека Господ тогаш ги востанови двете суштествени тајни за нашето спасение: Светата евхаристија (на Тајната вечера: „Земете, јадете, ова е телото Мое кое за вас се прекршува за отпуштање на гревовите! Пијте од неа сите. Ова е крвта Моја која за вас и за мнозина се излева за отпуштање на гревовите! Правете го ова во Мој спомен“.) и Исусовата молитва („...Вистина, вистина ви велам: што и да посакате од Отецот во Мое име, ќе ви се даде“ (Јован 16, 23). „И што и да посакате од Отецот во Мое име, ќе ви го направам за да се прослави Отецот во Синот. Ако посакате нешто во Мое име, Јас ќе го направам...“, Јован 14, 13 - 14). Со други зборови, на Велики Четврток почнува светотаинскиот живот на Црквата. Денот започна со Христовите последни поуки за карактерот на љубовта што треба да ја стекнеме ако сме Негови, Неговото смирение; се памти миењето на нозете на апостолите што го направи Сам: „Ако Јас, Господ и Учител ви ги измив нозете, тогаш сте должни и вие еден на друг да си ги миете нозете“ (Јован 13; 14). А заврши со предавството на Богочовекот Исус Христос на првосвештениците и фарисеите, извршено од Јуда Искариот, еден од бројот на Дванаесеттемина најблиски Христови ученици.
Тропар
Кога славните ученици, при миењето на нозете на Вечерата, се просветлуваа, тогаш злочестивиот Јуда, болен од среброљубие, се помрачуваше и на беззаконите судии, Тебе – праведниот судија – Те предава. Душо среброљубива, гледај каде оди да се обеси таквата душа; одврати се од среброљубието на Јуда, кој се осмели да Му направи такви работи на Својот Учител; Господи, Кој си добар за сите, Слава Ти.
Кондак
Откако предавникот зеде леб во рацете, скришно ги пружа и ја прима цената на Оној што со Свои раце го создаде човекот, и Јуда остана непоправлив слуга и измамник.
Преподобен Јосиф Песнописец
Роден е во Сицилија од благочестиви и добродетелни родители, Плотин и Агатија. По смртта на родителите премина во Солун, каде што се замонаши. Како монах на сите им беше пример во постот, во крајната воздржливост, непрестајната молитва и псалмопеење, бдеењето и трудољубивоста. Солунскиот епископ го ракоположи за јеромонах. Кога прочуениот Григориј Декаполит го посети Солун, од дното на срцето го засака Јосиф заради неговиот редок карактер, па го зеде со себе во својот манастир во Цариград. Кога повторно изби пламенот на иконоборната ерес под Лав Ерменин, овој Јосиф беше испратен во Рим да ги повика папата и римската Црква во борба за вистинската вера. Но патем го фатија гусари и го одведоа на Крит, каде што еретиците шест години го држеа во затвор. Светиот Јосиф се радуваше зашто се удостои да пострада за Христа и непрестајно за ова Му благодареше на Бога сметајќи ги како златни украси железните окови на своето тело. Шестата година на Божиќното утро злочестивиот цар Лав беше убиен во црквата за време на утрената. Во истиот тој час на Јосиф му се јави Св. Николај и му рече: „Стани и следи ме!“ Тој се почувствува како подигнат во воздухот и одеднаш се најде во Цариград. На неговото доаѓање му се израдуваа сите правоверни. Им испеа канони и стихири на многумина светители. Имаше дар на проѕорливост, заради што патријархот Фотиј го постави за духовник и исповедник на свештенството, а го препорача како: „Човек Божји, ангел во тело, отец на отците“. Во длабока старост Му го предаде својот дух на Бога, Кому тој верно Му послужи. Се упокои мирно во Господ на Велики Четврток 883 година.
Тропар
Славен и прославен е Господ од целиот род човечки, што изнедри таква фиданка како тебе, о Јосифе, рако продолжена на Духот Свет, поттикнат од великиот Григориј, исполнет со ревност од светиот Никола, преисполнет со благодат по молитвите на Вартоломеј Апостолот, земната Црква ја подигна велегласно да слушне пеење небесно, славење торжествено и народ да напојува преку свитците на твоите, о Јосифе, од Бога вдахновени песни, пофалба и благодарност наша кон Бога искажи, ти кој стана славеј на срцата наши, за наше спасение во вечни векови.
Светата маченичка Фервута и нејзината сестра вдовица и нивната робинка
Во времето на персискиот цар Савориј беше погубен Светиот епископ Симеон. Неговата сестра Фервута по желба на царицата ја зедоа во дворецот. Но таа беше необично убава и затоа навалија многубројни кандидати за женидба, меѓу кои имаше и незнабожечки гатачи и жреци. Фервута ги одби сите и со ова предизвика против себеси голем гнев. Бидејќи во тоа време се разболе царицата, гатачите му објаснија на царот дека е отруена од Фервута, а на болната царица како лек ? го препорачаа ова: Фервута, нејзината сестра и нивната робинка како христијанки да се престругаат со бичкии, трите половини на нивните тела да се состават на една страна, а другите три половини на друга, а царицата да се протне меѓу нив. Царот се согласи со овој крволочен предлог на гатарите. Фервута, нејзината сестра и нивната робинка пострадаа за Христа во 343 година, со ваква смрт влегувајќи во бесмртното царство на Господ Христос.
Тропар
Телесните не можеа да ја видат убавината твоја, Фервуто света, со која Бог те обдари, ниту умот паднат да ја спознае мудроста Христова, која од тебе извираше. Тивкиот ветрец на благодатта те зави тебе, сестрата и другите, и на Небесата славата ваша ја вознесе, за да се врати молитвено над нашите глави и Бога Го прослави во вечни векови.
Преподобен Зосим
Монах на Јорданската обител во времето на царот Теодосиј Помладиот. Ја пронајде, ја причести и ја погреба Св. Марија Египетска. Се упокои во Господ во стотата година од животот, во 6 век.
Тропар
Благиот Господ со благост душата твоја ја нахрани, оче свет Зосимо, и срцето ти го исполни со сознанија надумни, прикриени и од ангели за ревноста твоја и подвигот пустински. За нас, пред Него, моли се, преподобен оче, заедно со Марија – ангелот на пустината, да се спаси душата наша.
Преподобниот маченик Никита
Родум е од Албанија, но со словенско потекло. Како светогорски монах отиде во Серез и таму се препираше за верата со мулите. Не можејќи да го надвладеат со докази, Турците го подложија на маки, во кои Свети Никита Му ја предаде душата на Бога во 1808 година.
